Ιωάννης Βαρδακαστάνης

Στη 10η Διάσκεψη των κρατών μερών της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (Conference of States Parties to the CRPD' - COSP) στα γραφεία του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη συμμετέχει αυτή την εβδομάδα ο Πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Ιωάννης Βαρδακαστάνης, με την ιδιότητά του ως μέλος της ΕΟΚΕ (Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή), εκπρόσωπος της Ελλάδας και Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (EDF).

Την Δευτέρα 12 Ιουνίου διοργανώθηκε το Φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών για τη Σύμβαση (CRPD Civil Society Forum). Συμμετείχαν εκπρόσωποι οργανώσεων ατόμων με αναπηρία, φορείς του ΟΗΕ κλπ. Στο πάνελ «Τίποτα για εμάς χωρίς εμάς: Πρακτική εφαρμογή του άρθρου 4.3» μίλησε ο κ. Βαρδακαστάνης, αναφορικά με τον αντίκτυπο των αναφορών των οργανώσεων των ΑμεΑ στο σύστημα του ΟΗΕ.

Ακολουθούν σημεία της ομιλίας του κ. Βαρδακαστάνη:

Καταρχάς, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους διοργανωτές του (CRPD Civil Society Forum) φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών. Είναι χαρά να είμαι εδώ μαζί σας. Είμαι εδώ ως εκπρόσωπος της μεγάλης κοινωνίας των πολιτών, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, η οποία είναι συμβουλευτικό όργανο της ΕΕ που θέτει σε ζητήματα εργοδοτών, συνδικάτων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

Είμαι, επίσης, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (EDF), που είναι μια αντιπροσωπευτική οργάνωση των ατόμων με αναπηρία στην Ευρώπη. Αντιπροσωπεύουμε 80 εκατομμύρια Ευρωπαίους με αναπηρία και υποστηρίζουμε τα δικαιώματά τους σε επίπεδο ΕΕ και ΟΗΕ

Σήμερα θα μοιραστώ μαζί σας το έργο που επιτελείται στην Ευρώπη σχετικά με τις εναλλακτικές αναφορές προς τον ΟΗΕ, αναφορικά με το πώς κινούνται τα ζητήματα της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (UN CRPD). Αυτό είναι ένα έργο που έχουμε αναλάβει εδώ και χρόνια και συνεχίζουμε να το κάνουμε σε στενή συνεργασία με τους συναδέλφους της IDA (Παγκόσμια Συμμαχία για την Αναπηρία) στη Γενεύη.

Η ίδια η Σύμβαση όπως και οι εναλλακτικές αναφορές για αυτή έχουν δώσει στο ευρωπαϊκό αναπηρικό κίνημα κατά την τελευταία δεκαετία ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο και ένα εργαλείο για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία.

Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει επικυρώσει την CRPD, μαζί με 27 από τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ. Μόνο η Ιρλανδία δεν έχει ακόμη επικυρώσει, αλλά έχουν δεσμευτεί για ταχεία επικύρωση. Είναι η πρώτη φορά στην Ιστορία που μια περιφερειακή οργάνωση είναι ένα συμβαλλόμενο μέρος σε μια διεθνή συνθήκη για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η επιτροπή για τη Σύμβαση έχει μέχρι στιγμής αξιολογήσει 15 κράτη μέλη της ΕΕ, αλλά και την ίδια την ΕΕ το 2015. Αυτό το έτος, η Επιτροπή έχει επίσης ξεκινήσει την περιοδική επανεξέταση της Ισπανίας και της Ουγγαρίας. Αυτές οι χώρες είναι οι πρώτες που θα επανεξεταστούν για δεύτερη φορά.

Τον Αύγουστο του 2017, η επιτροπή ξεκινά διάλογο με τη Λετονία, το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Μαυροβούνιο. Τον Σεπτέμβριο του 2017 θα εγκριθεί ο κατάλογος των θεμάτων για τη Σλοβενία και τη Βουλγαρία.

Οι οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία έχουν επίσης την ευκαιρία να συμμετάσχουν στη διαδικασία υποβολής εκθέσεων. Την ίδια στιγμή που ένα συμβαλλόμενο κράτος προετοιμάζει την έκθεσή του στην επιτροπή CRPD, οι οργανώσεις μπορούν να ετοιμάσουν μια εναλλακτική ή παράλληλη έκθεση που θα παρουσιάζει την κατάσταση των ατόμων με αναπηρία από την οπτική γωνία των οργανώσεών τους και θα καλύπτει τα κενά στην έκθεση του συμβαλλόμενου μέρους. Πριν η επιτροπή CRPD υιοθετήσει τον κατάλογο θεμάτων και τις τελικές παρατηρήσεις, οι οργανώσεις των ΑμεΑ μπορούν να συναντηθούν με την επιτροπή CRPD και να παρουσιάσουν τις κύριες ανησυχίες τους.

Το EDF μαζί με τους συναδέλφους της IDA υποστήριξαν όλες αυτές τις ευρωπαϊκές χώρες, ξεκινώντας με την υποστήριξη στη σύνταξη της εναλλακτικής έκθεσης μέσω της απάντησης στον κατάλογο των ζητημάτων και στη συνέχεια με τη συμμετοχή της Επιτροπής CRPD στη Γενεύη πριν από τον κατάλογο θεμάτων και ξανά πριν από τον διάλογο

Έχουμε αναλάβει κατά το παρελθόν workshop σε χώρες όπως η Κροατία και το Μαυροβούνιο για την εκπαίδευση των οργανώσεων των ΑμεΑ σχετικά με τον τρόπο σύνταξης της εναλλακτικής έκθεσης και την αποτελεσματική συνεργασία με την επιτροπή.

Αυτή τη χρονιά, τον Οκτώβριο, θα διοργανώσουμε για δεύτερη φορά ένα workshop μαζί με τους συναδέλφους στην Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στις Βρυξέλλες.

Τα αποτελέσματα αυτών των διαδικασιών ήταν πολύ θετικά για τις οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία στην Ευρώπη. Δεν αφορά μόνο στην κατανόησή τους για τα θέματα που θέτει η Σύμβαση, πώς θα συντάξουν μια συνοπτική επισκόπηση της κατάστασης των ατόμων με αναπηρία στις χώρες τους και πώς θα υποστηρίξουν καλύτερα τα δικαιώματά τους σε επίπεδο ΟΗΕ. Δημιούργησε επίσης και ενίσχυσε το κίνημα για άτομα με αναπηρία σε εθνικό επίπεδο και επέτρεψε στις οργανώσεις των ΑμεΑ να συναντηθούν, να κατανοήσουν τις ανησυχίες τους και να μιλήσουν με μια ισχυρή φωνή στην επιτροπή της CRPD. Αυτές οι εναλλακτικές εκθέσεις έχουν επιτρέψει σε ομάδες ατόμων με αναπηρία όπως κωφοί ή άτομα με πνευματικές και ψυχοκοινωνικές αναπηρίες που αποκλείονται συχνά να συμμετέχουν- η ίδια η διαδικασία δημιουργεί ένα κοινό σκοπό στο αναπηρικό κίνημα και φέρνει κοντά τις οργανώσεις των ΑμεΑ, τη δύναμή τους και την ποικιλομορφία τους

Γνωρίζετε το σύνθημά μας - το Τίποτα για Εμάς χωρίς Εμάς. Για εμάς δεν ήταν ποτέ ένα απλό σλόγκαν, είναι ο τρόπος με τον οποίο εμείς στο αναπηρικό κίνημα κατανοούμε τη Σύμβαση του ΟΗΕ,  συμμετέχοντας ενεργά, οι οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία στην πραγματική προώθηση της Σύμβασης για τα δικαιώματά μας. Basta! Όπως οι Ιταλοί, λέμε σε όσους δε σέβονται το άρθρο 4.3 της Σύμβασης.

(Άρθρο 4.3: Κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών για την εφαρμογή της παρούσας Σύμβασης, και σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν ζητήματα σχετικά με ΑμεΑ, τα Κράτη Μέρη θα διεξάγουν στενές διαβουλεύσεις, έτσι ώστε να συμβουλεύονται και να εμπλέκουν ενεργά τα ΑμεΑ, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών με αναπηρία, μέσω των αντιπροσωπευτικών τους οργανώσεων).

Βίντεο από την ομιλία του κ. Βαρδακαστάνη από το 03:38 ως το 12:02, καθώς και 2 παρεμβάσεις του αργότερα.

Την Τρίτη 13 Ιουνίου λίγο μετά τις 2 το μεσημέρι ώρα Ελλάδος ο κ. Βαρδακαστάνης θα μιλήσει στο side event για τη διασφάλιση της ανεμπόδιστης πρόσβασης των ΑμεΑ σε υποδομές και υπηρεσίες «Accessibility Resources for Human Rights in Action». Στις 5 το απόγευμα θα μιλήσει επίσης για δικαιώματα των προσφύγων με αναπηρία: side event «Persons with disabilities on the move- the rights of refugees and migrants with disabilities».

Οι ομιλίες μεταδίδονται ζωντανά από το διαδικτυακό κανάλι του ΟΗΕ.