Ιωάννης Βαρδακαστάνης

Ιόνια Νησιά: Ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά απασχολούμενων με σοβαρή αναπηρία, ένα από τα υψηλότερα χάσματα απασχόλησης μεταξύ των ατόμων με σοβαρή και χωρίς αναπηρία στη χώρα! Πρόταση της ΕΣΑμεΑ για ένα περιφερειακό Σχέδιο Δράσης στα Ιόνια Νησιά

Τον Οδικό Χάρτη «Υλοποιώντας τη Σύμβαση των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων» απέστειλαν με έγγραφό τους στην Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων Ρ. Κράτσα-Τσαγκαροπούλου, η Ε.Σ.Α.μεΑ. και το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της ΕΣΑμεΑ, επιθυμώντας να συνδράμουν την Πολιτεία στην ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στη χώρα και σε περιφερειακό επίπεδο.

Ο Οδικός αυτός Χάρτης περιέχει συστάσεις, οδηγίες και κατευθύνσεις για την ορθή ενσωμάτωση και εφαρμογή των Τελικών Παρατηρήσεων της Επιτροπής και των απαιτήσεων της Σύμβασης, στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της Περιφέρειας, μέσω της παροχής τεχνογνωσίας και πληροφόρησης για την ανάπτυξη Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία κατά αντιστοιχία του Εθνικού Σχεδίου. Το παραδοτέο «Υλοποιώντας τη Σύμβαση των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων» υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της δράσης του Παρατηρητηρίου «Παροχή υποστήριξης στα επιμέρους σημεία αναφοράς για την ορθή εφαρμογή των απαιτήσεων της Σύμβασης και των Τελικών Παρατηρήσεων της Επιτροπής σε Κεντρικό και Περιφερειακό Επίπεδο (Π.Ε.9, Υποέργο 1 της Πράξης)», λαμβάνοντας υπόψη τον κρίσιμο ρόλο της τομεακής και περιφερειακής διάστασης των πολιτικών υλοποίησης της Σύμβασης.

Υφιστάμενη κατάσταση των ατόμων με αναπηρία στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων

Στην 5η ενότητα του Οδικού Χάρτη, αποτυπώνεται η κατάσταση που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων:

Βιοτικό επίπεδο: Παρά το γεγονός ότι στον γενικό πληθυσμό τα Ιόνια Νησιά σημειώνουν συγκριτικά χαμηλά ποσοστά φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, στην ομάδα των πολιτών με αναπηρία το φαινόμενο της φτώχειας είναι ιδιαίτερα εκτεταμένο και ανησυχητικό. Οι 6 στους 10 κατοίκους της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων με σοβαρή αναπηρία (ηλικίας 18-64), αντιμετωπίζουν το φάσμα της φτώχειας ή /και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Φροντίδα στο σπίτι: Μόνο το 27% των νοικοκυριών της περιφέρειας που έχουν μέλη άτομα που χρήζουν φροντίδας ή υποστήριξης, έχουν την οικονομική δυνατότητα να ανταπεξέλθουν πλήρως στις εξειδικευμένες ανάγκες των μελών αυτών, ενώ στην πλειονότητα αυτών των νοικοκυριών (9/10) οι ανάγκες φροντίδας και υποστήριξης των μελών, βαρύνουν πρωτίστως άλλα μέλη των νοικοκυριών. Η εναρμόνιση της οικογενειακής με την επαγγελματική και κοινωνική ζωή είναι δύσκολη για τα μέλη των οικογενειών που είναι και φροντιστές, με τα 6 στα 10 νοικοκυριά να δηλώνουν ότι τα μέλη φροντιστές έχουν περιορίσει «πολύ» και «πάρα πολύ» τις συνήθεις δραστηριότητές τους, προκειμένου να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες φροντίδας.

Απασχόληση: Στην περιφέρεια Ιονίων Νήσων καταγράφονται ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά απασχολούμενων (μισθωτοί και ελεύθεροι επαγγελματίες) με σοβαρή αναπηρία και ένα από τα υψηλότερα χάσματα απασχόλησης (employment gap) μεταξύ των ατόμων με σοβαρή και χωρίς αναπηρία.

Εκπαίδευση: Καταγράφεται ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ατόμων με σοβαρή αναπηρία που έχουν ολοκληρώσει τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Προσβασιμότητα υποδομών: Καταγράφονται προβλήματα προσβασιμότητας στον αστικό και περιαστικό ιστό, στα δημόσια κτίρια, στα μέσα μεταφοράς και τις συγκοινωνίες, στους χώρους πολιτισμού, αθλητισμού και ψυχαγωγίας, με αποτέλεσμα τα άτομα με αναπηρία να στερούνται του δικαιώματος τους για πλήρη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή

Υγεία: Σχεδόν το 1/3 των κατοίκων των Ιονίων Νήσων με σοβαρή αναπηρία δεν ικανοποίησε ανάγκες σε ιατρική εξέταση ή θεραπεία τους τελευταίους 12 μήνες, λόγω οικονομικής δυσκολίας, μεγάλης λίστας αναμονής ή μεγάλης απόστασης /έλλειψη τρόπου μετακίνησης στον γιατρό ή στη δομή.

Ψηφιακή ανισότητα: Σύνδεση στο διαδίκτυο διαθέτει μόνο το 28,9% των πολιτών με σοβαρή αναπηρία.

Διακρίσεις: Πάνω από τους μισούς κατοίκους με σοβαρή αναπηρία έχουν αισθανθεί ότι αντιμετώπισαν άδικη μεταχείριση, ότι δεν έχουν ίσες ευκαιρίες με άλλα άτομα του περιβάλλοντός τους ή ότι βιώνουν κάποιας μορφής αποκλεισμό σε κάποιο τομέα της ζωής τους, λόγω των περιορισμών ή των δυσκολιών της υγείας τους.

Πρόταση ΕΣΑμεΑ για ένα Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στα Ιόνια Νησιά

Στην 6^η ενότητα καταγράφεται η στρατηγική πρόταση της ΕΣΑμεΑ που έχει σαν στόχο να χρησιμεύσει ως αναλυτικός οδηγός για την εκπόνηση ενός Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων.

Το Σχέδιο Δράσης για την αναπηρία σε επίπεδο Περιφέρειας πρέπει να στοχεύει:

• στη διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις,

• στην ισότιμη συμμετοχή τους στην τοπική κοινωνία και οικονομία,

• στην ανάδειξη της σημασίας της ενσωμάτωσης αυτών για την τοπική βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη,

• στην εξειδίκευση της δικαιωματικής προσέγγισης της αναπηρίας και της αρχής της προσβασιμότητας σε κάθε τομέα αρμοδιότητας της Περιφέρειας.

Μέσω της παραπάνω δράσης, ΕΣΑμεΑ και «Παρατηρητήριο» ευελπιστούν να συμβάλουν στο κρίσιμο έργο που καλείται να διαδραματίσει η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων σχετικά με την προστασία και την προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στην περιοχή και να εδραιωθεί μια σταθερή συνεργασία μαζί για την ορθή υλοποίηση των δεσμεύσεων της χώρας στα ζητήματα της αναπηρίας.

Σ.σ.: Σκοπός του Παρατηρητηρίου είναι η παραγωγή έγκυρης πληροφόρησης, τεκμηρίωσης και επιστημονικής γνώσης για τα θέματα της αναπηρίας στην Ελλάδα, και η συμβολή στη διαμόρφωση πολιτικών που θα εξασφαλίσουν ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες για τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους. Μέσω της επιστημονικής και ερευνητικής δραστηριότητας που αναπτύσσει το Παρατηρητήριο, συγκροτεί έναν επιστημονικό μηχανισμό για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών για την αναπηρία υπό την οπτική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως αυτά κατοχυρώνονται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (CRPD) και ταυτόχρονα αποτελεί μια κοιτίδα παραγωγής σύγχρονων θέσεων και προτάσεων εφαρμοσμένης πολιτικής για την αναπηρία.